Tại sao người bệnh tim mạch không nên ăn mặn?

Việc sử dụng quá nhiều muối trong các bữa ăn hàng ngày gây ra nhiều hệ luỵ khôn lường đối với sức khoẻ, trong đó có hệ tim mạch.

Ăn thừa muối chính là yếu tố nguy cơ gây tăng huyết áp, dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim và nhiều bệnh tim mạch khác. Do đó, để phòng ngừa thì hạn chế ăn mặn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Tại sao người bệnh tim mạch không nên ăn mặn?

Chúng ta đã biết, muối là thành phần rất quan trọng đối với cơ thể, vì chúng giúp cân bằng lượng chất lỏng trong cơ thể, giúp truyền xung lực não và ảnh hưởng đến hoạt động cơ giãn cơ. Do đó, tất cả các món ăn đều phải có lượng muối nhỏ nhất định. Bên cạnh đó, natri trong muối cùng với kali, canxi mà magie kết hợp với nước tạo thành một hợp chất gọi là “chất điện phân”, có tác dụng “vệ sinh” bên trong cơ thể.

Tuy nhiên, theo tính toán, một người trung bình mỗi ngày chỉ cần một lượng muối khoảng dưới 5g mỗi ngày.

Nhưng tại Việt Nam, theo kết quả điều tra toàn quốc, trung bình một người trưởng thành tiêu thụ tới 9,4g muối trong một ngày, có nghĩa là cao gấp đôi so với khuyến nghị. Và số liệu cho thấy, tại Việt Nam cứ 5 người trưởng thành thì có 1 người bị tăng huyết áp, cứ 3 trường hợp tử vong thì có 1 trường hợp do các bệnh tim mạch và chủ yếu là tử vong do tai biến mạch máu não.

Theo WHO, ăn mặn làm gia tăng nguy cơ những cơn đau tim và đột quỵ. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu khoa học cũng chứng minh rằng, ăn mặn còn là tác nhân gây ra nhiều căn bệnh khác như suy thận, ung thư dạ dày, loãng xương…

Khi ăn mặn, cơ thể của chúng ta sẽ “nạp vào” một lượng natri lớn. Khi đó hàm lượng natri trong máu sẽ gia tăng và thận bắt buộc phải làm việc hết công suất mới mọc máu được. Và khi lượng natri trong máu cao, thận không thể phát huy tối đa khả năng làm việc sẽ gia tăng áp lực thẩm thấu trong lòng mạch. Hậu quả là nước sẽ di chuyển bên trong lòng mạch theo áp lực thẩm thấu gây tăng thể tích máu. Chính vì thế, có thể nói ăn mặn là nguyên nhân gây bệnh tim mạch và làm huyết áp tăng cao.

Tăng huyết áp được biết đến là “kẻ giết người thầm lặng”. Bởi tăng huyết áp có thể ủ bệnh tới 15 đến 20 năm mà không hề có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Việc hấp thụ một lượng muối nhiều hơn mức cần thiết trong mỗi bữa ăn cũng làm tăng nguy cơ mắc phải căn bệnh nguy hiểm này. Nguyên nhân là do natri sẽ hút nước từ thành của động mạch vào trong mạch máu, từ đó làm cho động mạch bị thu hẹp trong khi lượng nước và áp suất lại tăng lên. Tăng huyết áp dễ dẫn đến một số bệnh nguy hiểm khác như đau tim, bệnh thận, đột quỵ, xuất huyết não…

Đặc biệt, đối với người bị suy tim, bên cạnh các triệu chứng ho, khó thở, mệt mỏi, nhịp nhanh thì phù cũng là một triệu chứng phổ biến. Phù thường gặp ở mu bàn chân và cẳng chân, trường hợp nặng có thể phù toàn thân, đó là do tình trạng ứ trệ tuần hoàn, giữ muối và nước trong cơ thể gây ra. Do đó mà việc thực hiện chế độ ăn nhạt, uống ít nước là rất quan trọng, giúp giảm các triệu chứng phù và làm giảm gánh nặng cho tim.

Xem thêm: 7 dấu hiệu giúp bạn phát hiện sớm bệnh tim mạch

Cần làm gì để xây dựng một chế độ ăn giảm muối

Nước chấm, các loại thức ăn khô như cá khô, mắm, chà bông…là các thực phẩm chứa nhiều muối. Chúng ta nên bắt đầu cắt giảm muối trong bữa ăn từng bước một, với các chế độ ăn nhạt như:

-Chế độ ăn nhạt vừa

Trong chế độ ăn chỉ cần 800-1200mg natri/ngày, tương đương với 2-3g muối. Trong đó có sẵn 1g từ gạo và rau quả của khẩu phần ăn nên khi chế biến, chỉ cần cho 2g muối/ngày hoặc 2 thìa cà phê nước mắm/ngày.

-Chế độ ăn nhạt

Trong chế độ ăn chỉ cần 400-700mg natri/ngày, tương đương 1-2g muối. Có sẵn trong gạo và rau quả của khẩu phần ăn là 1g. Khi chế biến khẩu phần ăn chỉ cần cho 1g muối ăn hoặc 1 thìa nước mắm/ngày là đủ lượng natri yêu cầu.

-Chế độ ăn nhạt hoàn toàn

Trong chế độ ăn chỉ cần 200-300mg natri/ngày, tương đương 0,5-1g muối. Lượng natri này đã có đủ trong thực phẩm, do đó khi chế biến khẩu phần ăn cần chú ý: Hoàn toàn không dùng muối, bột canh, mì chính, nước mắm và chọn thực phẩm chứa ít natri, chẳng hạn như gạo trắng, củ, rau, quả ngọt, thịt, cá, trứng.

Để đảm bảo chế độ ăn với lượng muối vừa đủ và tốt cho sức khoẻ, chúng ta nên ưu tiên những thực phẩm có lượng muối ít như trái cây, rau xanh, các loại thịt nạc…

Một số món ăn phù hợp là: thịt băm viên hấp, khoai tây hầm thịt bò, đậu phụ luộc, bí đao luộc bỏ nước, cá luộc hoặc hấp nhạt, khoai lang rán hoặc luộc, bánh quy, bánh đậu xanh.

Các loại thực phẩm nhiều muối nên hạn chế như: thực phẩm muối, lên men (cà muối, mắm cá, mắm tép…); thực phẩm chế biến sẵn (lạp sườn, già chả…); thực phẩm khô (mực khô, tôm khô, cá khô…); thức ăn kho, rang, rim; thực phẩm công nghiệp (mì ăn liền, thịt hộp, cá hộp, bim bim)…

Và cuối cùng, để tránh thừa muối và ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ nhưng vẫn đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ lượng muối cần thiết chúng ta cần phải nhớ và thực hiện thông điệp truyền thông của ngành y tế đó là: Cho bớt muói – chấm nhẹ tay và giảm ngay đồ mặn.